W niektórych zawodach widoczność pracownika ma bezpośredni wpływ na jego zdrowie i życie. Kamizelki, spodnie czy kurtki robocze ostrzegawcze są wymagane w określonych warunkach i zgodnie z przepisami muszą spełniać konkretne normy. Kto powinien nosić odzież ostrzegawczą i kiedy jest ona niezbędna? Jakie są wymagania prawne oraz na co zwrócić uwagę przy wyborze odzieży odblaskowej? Sprawdźmy.
W niektórych krajach dbanie o odpowiednią widoczność i noszenie odblasków to oczywistość – tak na co dzień, jak i w pracy. Doskonałym przykładem mogą tu być Finowie, którzy zwracają szczególną uwagę na widoczność po zmroku – dla nich noszenie odblasków jest oczywistością i każdy uczestnik ruchu drogowego zawsze ma odblaskowe elementy. Warto iść za ich przykładem – szczególnie w pracy, tym bardziej że w niektórych branżach na pracodawcy ciąży obowiązek zadbania o to, bo jest to narzucone przez prawo. Wykonywanie obowiązków zawodowych np. w pobliżu dróg musi odbywać się w odzieży ostrzegawczej. Kiedy jeszcze konieczne jest zadbanie o odpowiednią widoczność pracowników i dlaczego to aż tak ważne?
Odzież robocza ostrzegawcza – co mówią przepisy?
Przepisy dotyczące odzieży roboczej ostrzegawczej są jasne – jeśli pracownik wykonuje swoje obowiązki w miejscu, gdzie istnieje ryzyko, że nie zostanie dostrzeżony przez innych, ma obowiązek nosić odzież odblaskową. Regulują to rozporządzenia BHP oraz przepisy – np. art. 2376 Kodeksu Pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141). Ten akt prawny określa odzież odblaskową jako jeden ze środków ochrony indywidualnej, którego stosowanie jest konieczne w niebezpiecznych strefach.
Wygląd i funkcjonalność odzieży odblaskowej reguluje międzynarodowa norma EN ISO 20471, która dzieli ubrania ostrzegawcze na 3 klasy w zależności od ilości materiału fluorescencyjnego i odblaskowego. Klasa 1 to podstawowa widoczność – ta jest stosowana np. w magazynach. Klasa 2 zapewnia większą ochronę i jest obowiązkowa dla pracowników drogowych czy budowlanych. Klasa 3 gwarantuje maksymalną widoczność – noszą ją osoby pracujące na autostradach czy w ekstremalnych warunkach pogodowych.
Należy pamiętać, aby wybierać wyłącznie certyfikowaną odzież ostrzegawczą – ta powinna być oznakowana symbolem CE oraz zgodna z normą EN ISO 20471. Wówczas mamy pewność, że odzież została prawidłowo zaprojektowana, a podczas użytkowania nie pojawiają się tzw. martwe pola, które zmniejszają widoczność odblasków. Taka odzież wyróżnia się również trwałością, a odblaskowe elementy nie tracą swojej skuteczności nawet po praniu czy długim użytkowaniu.
Kto i kiedy powinien nosić odzież ostrzegawczą?
Odzież ostrzegawcza jest obowiązkowa dla wszystkich, którzy pracują w warunkach ograniczonej widoczności lub tam, gdzie istnieje ryzyko potrącenia przez pojazdy czy maszyny. Noszą ją przede wszystkim pracownicy drogowi, budowlani i magazynowi, kierowcy i operatorzy maszyn, a także służby ratunkowe, kolejarze, osoby sprzątające, pracownicy gospodarki leśnej, rolnicy, pracownicy zakładów recyklingu, pracownicy kopalni, pracownicy zakładów chemicznych, leśnicy, drwale, pilarze, pracownicy lotnisk i portów, służby komunalne, monterzy linii wysokiego napięcia czy pracownicy oczyszczalni ścieków. Kluczowe jest dopasowanie poziomu ochrony do charakteru pracy.
Z zasady odzież ostrzegawczą należy nosić w sytuacji, gdy:
- praca odbywa się w pobliżu ruchu drogowego, torów kolejowych lub ciężkich maszyn (są to np. budowy, zakłady przemysłowe, prace przy wycince drzew),
- warunki pogodowe ograniczają widoczność (mgła, deszcz, zmrok),
- pracownik przemieszcza się po terenie, gdzie poruszają się pojazdy (place manewrowe, lotniska, porty),
- praca odbywa się w tunelach, kopalniach lub innych zaciemnionych miejscach.
Warto jednak stosować ją także wówczas, gdy teoretycznie zagrożenie nie jest duże – odblaski jako dodatkowa funkcjonalność odzieży roboczej zawsze zwiększają bezpieczeństwo pracowników. Należy również pamiętać o tym, że kamizelki ostrzegawcze są prawnie wymagane u kierowców, którzy musieli awaryjnie zatrzymać się na drodze, oraz u osób poruszających się po drogach poza terenem zabudowanym pieszo lub rowerem (mogą to być np. pracownicy gospodarstw).
Kamizelka odblaskowa i inne ostrzegawcze ubrania – co wybrać?
Odzież odblaskowa powinna być stosowana zarówno za dnia, jak i nocą, w każdych warunkach pogodowych. Warto pamiętać, że latem mogą to być np. T-shirty ostrzegawcze, a zimą – ocieplane kurtki odblaskowe. Na szczęście wybór jest bardzo duży – dzięki temu pracownicy mogą być chronieni bez względu na to, które elementy odzieży roboczej wybiorą danego dnia. Najpopularniejsze ubrania ostrzegawcze dla pracowników to:
- kurtki,
- polary,
- kamizelki odblaskowe,
- spodnie robocze,
- odblaskowe koszulki polo oraz T-shirty,
- bluzy odblaskowe,
- kombinezony.
Ubrania tego typu nie tylko mają odblaskowe pasy, ale także mogą być wykonane z materiałów w neonowych kolorach (najczęściej jest to żółty lub pomarańczowy), co dodatkowo ułatwia szybkie dostrzeżenie noszącej je osoby. Warto pamiętać również o tym, że nawet obuwie robocze, czapki lub rękawiczki mogą mieć niewielkie elementy odblaskowe – warto zwrócić uwagę na ten detal podczas wyboru ubrań roboczych. Już tak niewielki element znacząco zwiększa bezpieczeństwo!
Odzież robocza odblaskowa – kto i kiedy powinien nosić ją w pracy?
Odzież ostrzegawcza w wielu przypadkach jest wymagana prawnie, jednak najważniejsze jest to, że po prostu jest skutecznym sposobem ochrony pracowników w warunkach ograniczonej widoczności oraz zwiększonego zagrożenia. Przepisy, w tym norma EN ISO 20471, jasno określają, jakie wymagania musi spełniać ubiór tego typu – od klasy odblaskowości po trwałość materiałów. Właściwy dobór odzieży odblaskowej jest szczególnie ważny w przypadku pracowników drogowych, budowlanych i magazynowych, a także kierowców i służb ratunkowych. Warto jednak pamiętać, że także w innych branżach za dobrą praktykę uznaje się stosowanie tego typu ochrony, traktując ją jako dodatkową funkcjonalność odzieży roboczej.
Na szczęście odzież ostrzegawcza występuje w różnych wariantach – od lekkich kamizelek przez odblaskowe koszulki i bluzy po ocieplane kurtki i kombinezony. Dzięki temu możemy dopasować odzież odblaskową do specyfiki konkretnej pracy oraz panujących w niej warunków. Podczas wyboru innych ubrań roboczych również możemy zdecydować się na modele z niewielkimi odblaskowymi wstawkami – buty, czapki czy rękawiczki także mogą zwiększać widoczność i zapewniać bezpieczeństwo na co dzień.
