Budownictwo jest tą dziedziną działalności, w której stosunkowo często dochodzi do obrażeń i wypadków przy pracy. Większość domów jednorodzinnych w Polsce jest budowanych systemem gospodarczym. Nikt nie chce, by na jego budowie doszło do wypadku. Kto ponosi odpowiedzialność za wypadek na budowie? Co zrobić, żeby zminimalizować ryzyko wypadku? Czy wybór projektu domu może mieć wpływ na bezpieczeństwo budowy?

Budownictwo jest tą dziedziną działalności, w której stosunkowo często dochodzi do obrażeń i wypadków przy pracy. Większość domów jednorodzinnych w Polsce jest budowanych systemem gospodarczym. Nikt nie chce, by na jego budowie doszło do wypadku. Kto ponosi odpowiedzialność za wypadek na budowie? Co zrobić, żeby zminimalizować ryzyko wypadku? Czy wybór projektu domu może mieć wpływ na bezpieczeństwo budowy?

Prawne konsekwencje wypadku na budowie

Podstawą prawną jest art. 207 §1 kodeksu pracy, który mówi o tym, że za stan BHP odpowiada pracodawca. W przypadku firmy budowlanej pracodawcą jest właściciel i wyznaczona przez niego osoba organizująca pracę ekipy budowlanej, natomiast gdy inwestor sam zatrudnia ekipę budowlaną "na czarno" przejmuje odpowiedzialność na siebie.

Skutkiem wypadku na budowie może być odpowiedzialność karna z art. 220 kodeksu karnego oraz odpowiedzialność cywilna z art. 415 kodeksu cywilnego, czyli odszkodowania, obejmującego koszty leczenia i rehabilitacji oraz ewentualnego przekwalifikowania. Jeśli w wyniku wypadku pracownik doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, który uniemożliwia mu podjęcie pracy zarobkowej, może wystąpić o zasądzenie renty od pracodawcy. 

Odpowiednie zabezpieczenie placu budowy

Obowiązkiem inwestora jest prawidłowe zorganizowanie całego cyklu budowy, czyli zatwierdzenia warunków zabudowy i projektu budowlanego, wyznaczenie kierownika budowy i zapewnienia warunków bezpieczeństwa. Plac budowy musi być zabezpieczony i właściwie oznakowany, by zapewnić bezpieczeństwo wszystkich osób przebywających na terenie budowy.

Regulują to przepisy znowelizowanej ustawy Prawo Budowlane (Dz. U. 2020 poz. 1333). Do niezbędnych zadań należy bezpieczne doprowadzenie wody i energii elektrycznej na teren budowy, wyznaczenie przejść z ominięciem stref niebezpiecznych, w których istnieje ryzyko spadanie przedmiotów oraz ogrodzenie terenu budowy.

Czynniki zwiększające ryzyko wypadku

Do najczęstszych wypadków na placach budowy należą urazy spowodowane potknięciem o leżące przedmioty, upadki z wysokości, błędy w montażu rusztowań, osunięcia ziemi, urazy spowodowane wpadnięciem do wykopów ziemnych, wypadki związane z niewłaściwym używaniem narzędzi, uszkodzenia ciała przez spadające przedmioty, porażenia prądem, porażenia skóry i dróg oddechowych pod wpływem działania substancji chemicznych i skaleczenia.

Wciąż wiele wypadków na budowach wynika z nieznajomości przepisów dotyczących organizacji procesu budowy, norm jakości materiałów budowlanych i stosowania niesprawnych urządzeń i narzędzi. Zaniedbania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na budowach prowadzonych systemem gospodarczym często są spowodowane źle pojętą oszczędnością lub odstępstwami od projektu budowlanego. Zastosowanie materiałów budowlanych i technologii innych niż te przewidziane w projekcie może doprowadzić do katastrofy budowlanej. 


Źródło zdjęcia: https://wybieramprojekt.pl/szukam-projektu-parterowego/


Projekt domu a bezpieczeństwo budowy

Projektant jest zobowiązany do opracowania projektu w zgodzie z obowiązującymi przepisami, konsultując swój projekt ze specjalistami w różnych dziedzinach takich jak np. inżynieria materiałowa. Powinien też na wniosek inwestora lub przedstawicieli organów administracyjnych stwierdzić zgodność przebiegu budowy z projektem, wprowadzić zmiany zgłoszone przez kierownika budowy lub wyjaśnić wątpliwości dotyczące projektu.

Bezpieczeństwo budowy może w znacznym stopniu zależeć od wybranego przez inwestora projektu. Ryzyko wypadków związanych z osunięciem ziemi i wpadnięciem do wykopów maleje w przypadku wyboru niepodpiwniczonego domu parterowego. Przy realizacji takiego projektu roboty ziemne są bardzo ograniczone. Dom parterowy zmniejsza też niebezpieczeństwo upadków z wysokości, upadków z rusztowań i uszkodzenia ciała przez spadające przedmioty. Na bezpieczeństwo prac budowlanych negatywny wpływ mogą mieć takie czynniki jak:

  • wysokość budynku i zakres prac ziemnych
  • skomplikowany kształt bryły budynku
  • pracochłonność i czasochłonność robót budowlanych

Ryzyko jest tym większe, im mniej doświadczona jest ekipa budowlana przystępująca do wykonania takiego budynku. Parterowy dom jednorodzinny, bez podpiwniczenia, o tradycyjnym dwuspadowym dachu i minimalistycznym wyglądzie jest tani w realizacji i energooszczędny. Okazuję się również, że realizacja takiego projektu przez ekipę budowlaną niesie z sobą mniejsze ryzyko wypadku przy zachowaniu wymaganych prawem zasad bezpieczeństwa.

Więcej znajdziesz tutaj: wybieramprojekt.pl